ناهنجاري هاي دستگاه تناسلي

ناهنجاري هاي دستگاه تناسلي خارجي جزو ناهنجاي هاي مادرزادي شايع، خصوصا در نوزادان پسر مي باشد که در اکثريت موارد علت مشخصي براي آن ها يافت نمي شود.
برخي عوامل ژنتيکي و محيطي مثل سن بالاي مادر در زمان بارداري، سابقه بيماري ديابت در مادر، نارس بودن نوزاد، وزن کم زمان تولد و داشتن نژاد سفيد ممکن است در بروز اين ناهنجاري ها نقش داشته باشند. برخلاف نوزادان پسر، ناهنجاري هاي دستگاه تناسيلي خارجي در نوزدان دختر خيلي شايع نيست. اکثر اين ناهنجاري ها در معاينه بدو تولد شناسايي مي شوند و ممکن است بار رواني مضاعف را بر والدين تحميل نمايند. تشخيص و درمان به موقع اين اختلالات اهميت خاصي دارد؛ چه علاوه بر ايجاد فشار روحي بر والدين، برخي از اين اختلالات دستگاه تناسلي خارجي ممکن است در زمينه بيماري هاي وخيمي چون بزرگ شدن مادرزادي غدد آدرنال (هيپرپلازي مادرزادي آدرنال) و يا عدم تشکيل آن (ديس ژنزي بيضه ها) باشد به علاوه رابطه بين عدم نزول بيضه با سرطان بيضه و ناباروري به اثبات رسيده است.
گزارشات اخير از قسمت هاي مختلف دنيا حاکي از آن است که در دهه هاي اخير ميزان بروز اين ناهنجاري ها در حال افزايش هستند.
اختلاف گسترده اي که در ميزان بروز اين ناهنجاري ها از مناطق مختلف جهان گزارش مي شوند، شايد ناشي از تفاوت هاي ژنتيکي، محيطي و روش هاي جمع آوري داده ها باشد.داشتن اطلاعات پايه، ما را در برنامه ريزي براي تشخيص و درمان سريع و کاستن مشکلات رواني - اجتماعي اين بيماران و والدين آن ها ياري خواهد کرد. هر چند يکي از شايع ترين ناهنجاري هاي دستگاه تناسلي، عدم نزول بيضه مي باشد. با اين حال در اغلب موارد علت آن ناشناخته است. وزن پايين در زمان تولد، نارس بودن، دوقلويي، دفعات زايمان کمتر و افزايش سن مادر از جمله عواملي هستند که مي توانند در بروز اين اختلال نقش داشته باشند.
افزايش شيوع عدم نزول بيضه در نسل هاي اخير در برخي مناطق دنيا مي تواند اين فرضيه را مطرح نمايد که تغييرات شيوه زندگي و عوامل محيطي احتمالا در افزايش شيوع عدم نزول بيضه دخيل هستند. فراواني عدم نزول بيضه نشان مي دهد که نوزادان نارس و نوزاداني که با وزن کم متولد مي شوند بيشتر دچار ناهنجاري هاي دستگاه تناسلي هستند.
اگرچه هيپواسپادياس (تشکيل مجاري ادراري پايين تر از محل اصلي) ناهنجاري شايعي مي باشد، ولي عوامل خطر آن به درستي شناخته نشده است. انواع مطالعات تأثير وزن کم و سن داخلي رحمي پايين را در ارتباط با هيپواسپادياس قطعي دانسته اند. به طوري که اکثر نوزادان متولد شده با هيپواسپادياس سن داخل رحمي زير 37 هفته دارند اما ارتباط ساير عوامل خطر با بروز هيپواسپادياس هنوز قطعيت ندارد و بررسي هاي بيشتري را مي طلبد.
مطالعه ديگري نشان داد که بين سن مادر و بروز هيپواسپادياس ارتباطي وجود دارد که در بيشتر موارد سن مادران بالاي 40 سال و زير 20سال بود. نکته جالب تر اين که مادران نوزاداني که هيپواسپادياس و عدم نزول بيضه يا کوچک و نارس بودن بيضه و سيستم تناسلي (ميکروفالوس) را با هم داشتند همگي در رده سني بالاي 35 سال قرار مي گرفتند. اگرچه بالا و پايين بودن سن مادر در زمان بارداري هر دو به عنوان عوامل خطر در بروز هيپواسپادياس شناخته شده اند اما علت اين که چرا سن مادر به عنوان يک عامل خطر مطرح مي شود، به طور دقيق شناخته شده نيست. بررسي نسبت فاميلي والدين و بروز ناهنجاري دستگاه تناسلي خارجي نشان داد که منسوب بودن والدين مي تواند به عنوان يک عامل خطر در بروز ناهنجاري دستگاه تناسلي خارجي، مطرح باشد. پس نتايج ارتباط قوي بين ميکروفالوس و منسوب بودن والدين نوزاد را نشان مي دهد و آن را به عنوان يک عامل خطر بالقوه معرفي مي کند ولي مطالعات انجام گرفته در اين زمينه اندک بوده و نياز به مطالعات بيشتري دارد.
اين مطالعات نشان داد که ناهنجاري هاي دستگاه تناسلي خارجي در نوزادان دختر خيلي کمتر از نوزادان پسر مي باشد. فراواني اين ناهنجاري ها در دهه اخير رو به افزايش مي باشد و عواملي مثل منسوب بودن والدين، سن بالاي مادر، زايمان زودرس و وزن کم زمان تولد در بروز اين ناهنجاري ها نقش دارند. عدم نزول بيضه شايع ترين ناهنجاري دستگاه تناسلي خارجي در نوزادان پسر بوده و پس ازآن هيپواسپادياس شايع است که ضروري است به آن توجه شود.
منبع: ماهنامه تغذيه و سلامتي شماره 84